Ślepota barwna to genetyczna wada wzroku polegająca na obniżo­nej zdolności rozpoznawania barw. Oko ludzkie jest przystosowane do widzenia wszystkich barw światła o długości fali w zakresie od około 400 nanometrów, czyli barwy fioletowej, do około 700 nanometrów, czyli barwy czerwonej. Wadę tę, popularnie zwaną daltonizmem, czę­sto, ale nieprawidłowo, definiuje się jako ślepotę wyłącznie na barwy czerwoną i zieloną. Istnieje także ślepota na barwę czerwoną, rzadziej zieloną i bardzo rzadko na fioletową i żółtą. W większości wypadków osoby źle rozróżniające barwy od urodzenia nie zdają sobie sprawy z istnienia tej wady, wykrywa się ją dopiero podczas badania okulistycz­nego przy użyciu specjalistycznych barwnych tablic. Ostrość wzroku u osób ze ślepotą barwną jest z reguły prawidłowa.

Nazwa choroby pochodzi od nazwiska angielskiego chemika i fizyka Johna Daltona (żyjącego w latach 1766-1844), który jako pierwszy w 1794 roku opisał ślepotę na barwy zieloną i czerwoną (notabene na podstawie obserwacji choroby u siebie i swojego brata). Typ ślepoty barwnej, na który cierpiał John Dalton, to tak zwana deuteranopia, po­tocznie zwana daltonizmem, polegająca na niemożliwości rozróżnienia koloru zielonego i czerwonego. Ślepota barwna Daltona została po­twierdzona w 1995 roku przez badania genetyczne DNA otrzymane­go z jego gałki ocznej.

Daltonizm wrodzony jest wadą dziedziczną, na którą cierpi w róż­nym stopniu 8% mężczyzn i 0,5% kobiet; 15% kobiet na świecie to nosicielki daltonizmu. Istnieją cztery podstawowe typy daltonizmu: dal­tonizm klasyczny, czyli deuteranopia, na którą cierpiał John Dalton; protanopia, podobna do daltonizmu, lecz dotyczy ona innej częstotli­wości światła nie rozpoznawanej przez oko; protanomalia, w której podstawowa wada to niemożliwość rozróżnienia koloru ciemnej czer­wieni od czarnego (na tę chorobę cierpi około 1% mężczyzn); oraz deuteroanomalia, w której wada polega na niemożliwości odróżnienia koloru zielonego. Deuteroanomalia jest najczęściej spotykanym typem ślepoty na kolory; jest sprzężona z płcią.

Inne typy ślepoty na kolory to ślepota na kolor żółty i niebieski oraz całkowita ślepota na kolory (monochromazja), gdy chory nie potrafi roz­różnić żadnych kolorów oprócz czarnego, białego i różnych stopni sza­rości. Całkowita ślepota na barwy jest wynikiem niedorozwoju czopków siatkówki i łączy się ze znacznym obniżeniem ostrości wzroku oraz z trudnością w przystosowywaniu się do światła. Na atolu Pingelap w Mikronezji występuje bardzo ciężki typ ślepoty na kolory, zwany achromatopsją, w której oprócz problemów z postrzeganiem wszyst­kich kolorów chorzy mają znacznie obniżone postrzeganie światła, oczo­pląs oraz postępującą zaćmę. Ten typ ślepoty obejmuje jedną dwunastą mieszkańców wyspy. Powód tak częstego występowania choroby jest prosty – w 1790 roku tajfun zniszczył tę wysepkę, a jeden z dziewięciu mężczyzn, którzy przeżyli, był nosicielem genu achromatopsji. Od niego pochodzą wszyscy współcześni nosiciele tej choroby, czyli 30% ludno­ści, oraz wszyscy mieszkańcy wyspy chorzy na achromatopsję. Około 5-10% mieszkańców to ślepi od urodzenia. W przeciwieństwie do dal- tonizmu, achromatopsja jest dziedziczona recesywnie.