Badania nad dziedziczeniem alergii i astmy wśród bliźniąt wykazały, że pewną rolę w rozwoju astmy grają także czynniki niegenetyczne. Choć prawie 70% przypadków astmy ma swoje źródło w genach, to w 13% przypadków najważniejsze są czynniki środowiskowe wspólne dla obojga, a w około 17% – czynniki środowiskowe różne u każdego z bliźniąt (dlatego nie zawsze oboje bliźnięta mają astmę).
PROFILAKTYKA CHORÓB ALERGICZNYCH
W rodzinach ryzyka alergicznego unikanie rozpoznanych alergenów pomaga w obniżeniu zachorowalności na alergie skórne i pokarmowe. Z drugiej strony organizm, który nie ma kontaktu z daną substancją, nie wytworzy mechanizmów obronnych przeciwko niej, dlatego później może na nią zareagować zbyt gwałtownie, nietypowo, wywołując reakcję alergiczną. W ten sposób nadmierna czystość i usuwanie alergenów ze środowiska może paradoksalnie spowodować zwiększenie zachorowalności na astmę i alergie. Przestrzeganie paru prostych zasad higieny – a nie obsesyjne usuwanie alergenów z otoczenia – jest podstawą profilaktyki astmy i alergii.
KILKA PODSTAWOWYCH ZASAD POSTĘPOWANIA W RODZINACH ALERGICZNYCH
- Nie trzeba przesadzać z czystością i odkażaniem – niemowlęta i dzieci powinny mieć możliwość interakcji z normalnym środowiskiem, aby ich systemy odpornościowe nauczyły się rozpoznawać czynniki nieszkodliwe od szkodliwych. Dotyczy to także wirusów powodujących katary czy przeziębienia.
- Nie wolno palić papierosów – dzieci z predyspozycją do astmy na pewno jej dostaną, jeżeli ich rodzice będą palili. Dzieci astmatyczne przechodzą ataki astmy częściej i dłużej, żyjąc w oparach dymu tytoniowego. Nawet palenie ?na balkonie” nie pomaga, bo dym tytoniowy, którym przeszło ubranie, jest tak samo uczulający jak dym unoszący się w powietrzu.
- Nie należy palić papierosów, jeżeli sami mamy astmę.
- Powinno się przestrzegać powolnego wprowadzania nowych pokarmów do diety małych dzieci i zaprzestania ich podawania, jeżeli pojawią się reakcje skórne.
- Nie należy stosować wyrobów gumowych/lateksowych (smoczków, pieluch itp.) u dzieci z rozszczepieniem kręgosłupa lub z podobnymi wadami wrodzonymi, a także w rodzinach, w których występuje alergia na lateks albo inne uczulenia.
- Należy unikać pokarmów przetworzonych, których zawartości nie znamy; powinniśmy domagać się etykiet informujących o zawartości pokarmów.