Badania nad dziedziczeniem alergii i astmy wśród bliźniąt wykazały, że pewną rolę w rozwoju astmy grają także czynniki niegenetyczne. Choć prawie 70% przypadków astmy ma swoje źródło w genach, to w 13% przypadków najważniejsze są czynniki środowiskowe wspólne dla obojga, a w około 17% – czynniki środowiskowe różne u każdego z bliźniąt (dlatego nie zawsze oboje bliźnięta mają astmę).

PROFILAKTYKA CHORÓB ALERGICZNYCH

W rodzinach ryzyka alergicznego unikanie rozpoznanych alergenów pomaga w obniżeniu zachorowalności na alergie skórne i pokarmowe. Z drugiej strony organizm, który nie ma kontaktu z daną substancją, nie wytworzy mechanizmów obronnych przeciwko niej, dlatego później może na nią zareagować zbyt gwałtownie, nietypowo, wywołując re­akcję alergiczną. W ten sposób nadmierna czystość i usuwanie alerge­nów ze środowiska może paradoksalnie spowodować zwiększenie zachorowalności na astmę i alergie. Przestrzeganie paru prostych zasad higieny – a nie obsesyjne usuwanie alergenów z otoczenia – jest pod­stawą profilaktyki astmy i alergii.

KILKA PODSTAWOWYCH ZASAD POSTĘPOWANIA W RODZINACH ALERGICZNYCH

1. Nie trzeba przesadzać z czystością i odkażaniem – niemowlęta i dzieci powinny mieć możliwość interakcji z normalnym środowi­skiem, aby ich systemy odpornościowe nauczyły się rozpoznawać czynniki nieszkodliwe od szkodliwych. Dotyczy to także wirusów powodujących katary czy przeziębienia.
2. Nie wolno palić papierosów – dzieci z predyspozycją do astmy na pewno jej dostaną, jeżeli ich rodzice będą palili. Dzieci astmatyczne przechodzą ataki astmy częściej i dłużej, żyjąc w oparach dymu ty­toniowego. Nawet palenie ?na balkonie” nie pomaga, bo dym tyto­niowy, którym przeszło ubranie, jest tak samo uczulający jak dym unoszący się w powietrzu.
3. Nie należy palić papierosów, jeżeli sami mamy astmę.
4. Powinno się przestrzegać powolnego wprowadzania nowych po­karmów do diety małych dzieci i zaprzestania ich podawania, jeżeli pojawią się reakcje skórne.
5. Nie należy stosować wyrobów gumowych/lateksowych (smocz­ków, pieluch itp.) u dzieci z rozszczepieniem kręgosłupa lub z po­dobnymi wadami wrodzonymi, a także w rodzinach, w których wy­stępuje alergia na lateks albo inne uczulenia.
6. Należy unikać pokarmów przetworzonych, których zawartości nie znamy; powinniśmy domagać się etykiet informujących o zawartoś­ci pokarmów.